Việt Nam đàm phán hoãn áp thuế, giữ ổn định xuất khẩu Mỹ

Đề xuất hoãn thuế để tạo dư địa đàm phán

Tối 4/4, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Donald Trump, trong đó hai nhà lãnh đạo nhất trí thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương vì lợi ích chung. Một trong những nội dung trọng tâm là đề xuất đưa mức thuế nhập khẩu hàng hóa Mỹ về 0% – một động thái thể hiện thiện chí mạnh mẽ của Việt Nam trong việc giữ cân bằng thương mại và xây dựng nền tảng hợp tác bền vững.

Ngay sau đó, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã chủ trì cuộc họp khẩn với các bộ, ngành và hiệp hội doanh nghiệp để đưa ra giải pháp ứng phó. Tại đây, Chính phủ Việt Nam chính thức đề nghị Mỹ xem xét tạm hoãn áp dụng mức thuế mới trong vòng 1–3 tháng, nhằm mở ra không gian đối thoại và tìm kiếm tiếng nói chung về chính sách thuế.

Doanh nghiệp Việt chủ động giữ giá

Trong thời gian chờ đàm phán, Chính phủ khuyến khích các doanh nghiệp giữ nguyên giá bán hàng hóa sang Mỹ, không điều chỉnh tăng để bảo vệ sức cạnh tranh. Đồng thời, doanh nghiệp được kêu gọi chủ động điều chỉnh chuỗi cung ứng – cụ thể là tăng hàm lượng US content (giá trị có xuất xứ từ Mỹ) trong sản phẩm, qua đó giảm mức thuế phải chịu theo cách tính hiện hành của Mỹ.

Theo Tham tán thương mại Đỗ Ngọc Hưng tại Mỹ, nếu một sản phẩm có tỷ lệ nguyên liệu Mỹ từ 20% trở lên, mức thuế đối ứng sẽ chỉ áp dụng trên phần còn lại. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp linh hoạt nhập khẩu đầu vào từ Mỹ như linh kiện, phụ kiện, nguyên liệu... để giảm gánh nặng thuế.

Thị trường Mỹ vẫn là trụ cột xuất khẩu của Việt Nam

Tính đến năm 2024, tổng kim ngạch thương mại Việt – Mỹ đạt 134,6 tỷ USD, trong đó riêng xuất khẩu chiếm hơn 119 tỷ USD, tương đương gần 30% GDP của Việt Nam. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với các mặt hàng chủ lực như điện thoại, đồ gỗ, dệt may, giày dép, thủy sản…

Chính vì vậy, bất kỳ biến động nào từ chính sách thuế quan của Mỹ đều gây ảnh hưởng sâu rộng. Trong sắc lệnh mới được ban hành, nhiều sản phẩm chủ lực của Việt Nam không nằm trong danh sách miễn trừ thuế đối ứng. Điều này khiến cộng đồng doanh nghiệp phải chạy đua thích nghi với các phương án từ đầu tư tại Mỹ, liên doanh, cho đến tối ưu lại mô hình FOB, chuyển giao hoàn thiện sản phẩm tại thị trường Mỹ.

Mở rộng thị trường, đẩy nhanh đàm phán FTA là chiến lược dài hạn

Trong khi nỗ lực giữ thị trường Mỹ, Việt Nam cũng chủ động thúc đẩy mở rộng xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng. Bộ Công Thương hiện đang xúc tiến đàm phán thêm nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với các khu vực như Trung Đông, Nam Á, Mỹ Latin và Đông Âu, nhằm giảm sự lệ thuộc vào các thị trường truyền thống.

Ông Tạ Hoàng Linh – Vụ trưởng Vụ Thị trường nước ngoài – cho biết, Việt Nam đang sở hữu số lượng FTA lớn nhất trong khu vực, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu năm 2024 tiến gần mốc 800 tỷ USD. Các doanh nghiệp có năng lực được khuyến khích tận dụng ưu đãi thuế và chất lượng trong FTA để mở rộng sang EU, Ấn Độ, Ai Cập, GCC...

Theo TS Nguyễn Quốc Việt, Việt Nam không nên chỉ nhìn vào mức thuế 46% như một rào cản ngắn hạn, mà cần xem đây là cú hích thúc đẩy tái cấu trúc chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực sản xuất nội địa và cải thiện thể chế kinh doanh. Việc đàm phán thành công không chỉ phụ thuộc vào con số thuế, mà còn nằm ở niềm tin mà Việt Nam có thể xây dựng với đối tác thông qua minh bạch chính sách và cải cách thực chất.

Trong làn sóng căng thẳng thương mại đang lan rộng, phản ứng của Việt Nam không đơn thuần là một nỗ lực né đòn thuế quan, mà là cách tiếp cận có tầm chiến lược: không đối đầu – mà đối thoại, không bị động – mà chủ động thích nghi. Liệu đây có phải là bước khởi đầu cho một thế cân bằng thương mại mới giữa Việt Nam và Mỹ?

Đọc thêm:

• Nga chính thức cho phép sử dụng Bitcoin trong thương mại quốc tế
• Trump khởi động cuộc chiến thương mại và những điều nhà đầu tư crypto cần biết
• Arthur Hayes yêu thích thuế quan của Trump vì nỗi đau do tiền in ra là tốt cho Bitcoin